(Tekst: Marco Stoovelaar; Foto's: Stadsarchief Breda/Dagblad De Stem, met dank aan Léon Krijnen)
IN MEMORIAM
...Xaveer Obbens...
(1942 - 2023)
(© Foto: Stadsarchief Breda/Dagblad De Stem) |
 Xaveer Obbens, honkbal-pionier in Breda en club-icoon van Jeka, overleden
English
 BREDA -
Xaveer Obbens, een club-icoon van de Bredase honkbal- en softbalvereniging Jeka, is op zaterdag 9 december overleden op 81-jarige leeftijd.
Hij was zeer nauw betrokken bij allerlei activiteiten van deze club, want hij was er ruim 30 jaar speler, coach en bestuurder.
Xaveer Obbens heeft ook zitting gehad in verschillende commissies van zowel de Bond, als in het toenmalige Rayon West-Brabant.
Voor zijn vele bijdragen, maar ook zijn pionierende rol in Breda, werd Obbens benoemd tot Lid van Verdienste van Rayon Het Zuiden.
Begin 1997 stopte hij met zijn meeste activiteiten bij Jeka.
Kort daarna ontving Obbens het Bondsonderscheidingsteken van de KNBSB en werd hij benoemd tot Erelid van Jeka.
Maar ook in de daarop volgende jaren bleef hij zijn club trouw volgen.
Franciscus Xaverius (Xaveer) Obbens werd geboren op 19 juli 1942 in Katwijk aan Zee.
Na daar en in Haarlem te zijn opgegroeid verhuisde de familie Obbens, waaronder ook Xaveer's zus Marie-Annette en zijn broers Joost-Jan, Jeroen, Vincent, Cyriel en Radboud, naar Breda toen Xaveer zestien jaar was.
In Breda begon hij te voetballen en honkballen.
Vanaf het begin van de jaren vijftig begon honkbal te groeien in Noord-Brabant, vooral in en om Tilburg.
In het decennium van de jaren vijftig waren er tien verschillende verenigingen in Tilburg.
Vanaf 1959 had de stad zes lokale clubs en zelfs een eigen jeugdcompetitie.
Toen de familie Obbens eind jaren vijftig in Noord-Brabant arriveerde waren er veertien verenigingen in deze provincie.
Zes daarvan in Tilburg, namelijk Blue Lions, Forward-Hitters, The Giants, J.P.S., Odulphus en Pacifico.
Forward-Hitters en The Giants waren opgericht in 1959, de anderen al enige jaren eerder.
Odulphus werd bekend omdat het beschikte over een zeer getalenteerde linkshandige pitcher.
Die zou later uitkomen in de Hoofdklasse voor het Rotterdamse Sparta, speelde in Oranje en werd de eerste directeur van het Bondsbureau van de Koninklijke Nederlandse Baseball en Softball Bond (KNBSB).
Zijn naam is Ben de Brouwer, die helaas in 1996 tijdens een verkeersongeluk overleed op de veel te jonge leeftijd van 47 jaar.
Een andere club die in deze jaren ook verschillende talentvolle spelers ontwikkelde was het Eindhovense P.S.V..
Het was in de jaren vijftig dat een aantal van deze verenigingen allemaal hun eigen bijzonder actieve persoonlijkheden hadden, die allemaal kunnen worden bestempeld als honkbal-pioniers, niet alleen voor hun club of hun plaats, maar ook voor de provincie Noord-Brabant in het algemeen.
Daaronder bijvoorbeeld Leo Denteneer (BaVoB, wat later Ducks werd, Boxtel), Jan van Lierop (Longa, Tilburg), Frans van der Broek, Joop Maalsté (beiden Pacifico, Tilburg), Jacques Neutkens (H.U.A.C., Helmond) en Jan Sibille (P.S.V., Eindhoven).
Deze verenigingen maakten deel uit van wat toen Rayon Noord-Brabant was met Sibille als voorzitter en Maalsté en Denteneer als bestuurleden.
Zoals gezegd waren er destijds, eind jaren vijftig, veertien verenigingen in Noord-Brabant.
Naast de zes in Tilburg, waren de anderen gevestigd in Aalst, Boxtel, Den Bosch, Eindhoven, Geldrop en Helmond.
Eén bevond zich in Breda, maar dat was niet een echte vereniging zoals de anderen.
Deze club, Velocitas-K.M.A., was onderdeel van de Koninklijke Militaire Academie, het instituut waar Nederlandse officieren worden opgeleid voor de Koninklijke Landmacht, de Koninklijke Luchtmacht en de Koninklijke Marechaussee, dat werd opgericht in 1828 en sindsdien is gevestigd in Breda.
Teams werden samengesteld uit cadetten van de Academie en die speelden jaarlijks maar een paar wedstrijden.
...Xaveer Obbens (staande 3e van rechts) als speler van Jeka...
...Staande 2e van links is Charles van der Meijs...
...Xaveer en Charles hebben samen een lange Jeka-historie...
(© Foto: Teamfoto Jeka) |
Terwijl hij opgroeide in Haarlem maakte Xaveer Obbens al kennis met honkbal, dat daar werd beoefend door vele clubs en op scholen.
Het was tijd voor een echte honkbalclub in Breda en de naam van die vereniging kon niet duidelijker zijn, want op 1 april 1959 werd E.B.H.C opgericht, waarbij de afkorting stond voor Eerste Bredase Honkbal Club.
Vanaf 1959 was Xaveer gelijk één van de eerste spelers.
Ondanks zijn jonge leeftijd werd Xaveer al snel zeer actief voor deze eerste echte honkbalvereniging in Breda, net zoals de rest van de familie.
Al zijn broers gingen eveneens honkballen bij E.B.H.C., vader Obbens was chauffeur en reed spelers van en naar de velden en moeder Obbens deed de was voor een aantal spelers en bracht altijd veel broodjes mee als er gespeeld werd.
De interesse in honkbal en softbal van Xaveer's zus Marie-Annette groeide meer en meer toen haar eigen kinderen gingen spelen.
Een ander pionierend lid van E.B.H.C. (en later ook Jeka) was Cor Slijk, die later vele jaren penningmeester zou zijn van de verschillende Rayons in het zuiden.
In zijn eerste seizoenen werd Xaveer Obbens ook ingezet als werper, maar was daarbij niet altijd even succesvol, zoals is te lezen in een verslagje in de Nieuwe Tilburgsche Courant in juni 1960.
Als 17-jarige was Obbens de pitcher voor E.B.H.C. in een wedstrijd tegen The Giants uit Tilburg.
Obbens gooide 25 keer vier wijd en E.B.H.C. verloor met 32-7.
In juni 1960 richt de Bredase voetbalclub Jeka een honkbal-afdeling op.
Xaveer Obbens voetbalde bij Jeka en één van zijn teamgenoten daar was Charles van der Meijs, die eveneens een pionierende rol zou gaan spelen bij de ontwikkeling van het honkbal in Breda, maar ook in Noord-Brabant.
Later werden ze ook honkbal-teamgenoten.
In oktober 1961 werd een vierde honkbalclub opgericht in Breda.
Dat was Breda Red Sox, wat voornamelijk speelde onder de afkorting B.R.S..
Echter, deze club werd na het seizoen 1963 al weer opheven.
Ook Velocitas stopte toen met honkballen.
En zo had Breda vanaf 1964 twee honkbal-verenigingen, E.B.H.C en Jeka.
Overigens wordt Jeka altijd als een woord geschreven, terwijl het eigenlijk ook een afkorting is die staat voor 'Jeugdig Enthousiasme Kan Alles'.
In hun beginjaren speelde E.B.H.C. de thuiswedstrijden op verschillende locaties.
Vanaf 1965 vehuisde de club naar een veld in het Brabantpark, dat was gelegen achter het St. Ignatius Ziekenhuis en tot dat moment de thuishaven was geweest van Jeka in hun eerste bestaansjaren.
Voetbalclub Jeka verhuisde naar het Gemeentelijk Sportterrein aan de Molengracht, waar ook het honkbalteam de thuiswedstrijden ging spelen.
Echter, bij E.B.H.C. werd vanaf 1967 gestopt met regelmatig spelen.
In 1971 fuseerde E.B.H.C. met Jeka, wat ook de naam bleef voor de nieuwe vereniging.
Jeka bleef tot en met 1989 spelen aan de Molengracht, waarna de vereniging verhuisde naar het huidige onderkomen, wat niet zo heel ver ligt van hun voormalige locatie.
...Rudi Dom bij Jeka...
(© Foto: Team-foto Jeka) |
Bij E.B.H.C. was Xaveer Obbens al vanaf het begin heel actief, want al in de eerste jaren verzorgde hij al enige tijd het wedstrijdsecretariaat van de club, naast het zelf spelen.
Overigens deed Charles van der Meijs toen ook al hetzelfde in die jaren bij Jeka.
Dankzij de stimulerende en promotionele activiteiten van Obbens (en anderen) werden nieuwe verenigingen opgericht, zoals Twins in Oosterhout, waar Obbens ook een belangrijke rol heeft gespeeld.
Na verschillende jaren te hebben gehonkbald bij E.B.H.C., verhuisde Xaveer Obbens naar Jeka, waar hij al voetbalde.
Xaveer's broers Radboud en Vincent gingen eveneens bij Jeka honkballen, terwijl ook Joost-Jan daar actief werd en verzorger was.
En zo werd Xaveer ook honkbal-teamgenoot van Charles van der Meijs, die al zijn voetbalmaatje was bij dezelfde club.
Bij Jeka bleef Xaveer Obbens tot ver in de jaren zeventig honkballen, voornamelijk als linkshandige eerste honkman.
Later werd hij ook één van de coaches.
Onder zijn teamgenoten bij Jeka waren onder meer Jan Henk van Berkel, Fred Blauw, Bert de Bont, Loek Brugman, Joop van Herp, Léon Krijnen en de al genoemde Charles van der Meijs.
Halverwege de jaren zeventig speelde ook oud-international en voormalig Hoofdklasse-speler Rudi Dom voor Jeka.
Dom speelde in de hoogste afdeling voor Storks en Sparta, voordat hij na afloop van het seizoen 1975 naar Jeka overkwam.
In 1967 debuteerde Jeka in de landelijke Derde Klasse.
In dat jaar vertegenwoordigden Obbens, Van der Meijs (die werper was) en Brugman (catcher) Breda in een zogenoemde stedenploeg, die voornamelijk was samengesteld uit spelers van Jeka, omdat E.B.H.C. niet langer over een representatieve ploeg beschikte.
Op het complex van Jeka speelde de Breda-ploeg tegen de stedenploegen van Eindhoven en Tilburg.
De Eindhovense ploeg bestond voornamelijk uit spelers van PSV, waaronder Oranje-pitcher Ferry de Clercq.
Voor Tilburg speelde (en gooide) de al genoemde Ben de Brouwer, die toen uitkwam voor R.K.H.S.C. Tilburg, dat was gepromoveerd naar de Eerste Klasse.
Door de jaren heen speelde het honkbalteam van Jeka voornamelijk in de Eerste of Tweede Klasse.
Zoals gezegd speelde Xaveer Obbens ook een stimulerende rol bij Twins, waar Jos Peters eveneens een stuwende kracht was.
Echter, door de jaren heen waren (werden) Jeka en Twins ook rivalen van elkaar.
Overigens was Obbens in de beginjaren tachtig één van de twee coaches van het Twins-honkbalteam.
De andere coach was Wout Isbouts, die later een vooraanstaande rol vervulde bij Gryphons in Rosmalen, waar hij onder meer in verschillende seizoenen softbalcoach is geweest, waaronder een aantal in de Hoofdklasse.
Op het moment is Isbouts een technical commissioner voor internationale softbal-toernooien voor WBSC Europe.
...Xaveer Obbens als coach van Twins in 1982...
...Links zit mede-coach Wout Isbouts...
...In het midden de Amerikaanse pitcher Todd Curtis...
(© Foto: Stadsarchief Breda/Dagblad De Stem) |
Doordat het aantal verenigingen groeide in Noord-Brabant werd het Rayon Noord-Brabant in 1970 in tweeën gedeeld, waardoor het Rayon Oost-Brabant en Rayon West-Brabant werden gevormd.
Korte tijd later werd Limburg toegevoegd aan Oost-Brabant en Zeeland kwam bij West-Brabant.
Vanaf het begin van de jaren zeventig werden Xaveer's organisatorische en administratieve kwaliteiten ook buiten Jeka opgemerkt.
Zo was hij in 1970 lid van de propaganda(publiciteits)commissie van Rayon West-Brabant, samen met Jos Peters en in 1973 had hij zitting in de technische commissie van wat toen Rayon West-Brabant/Zeeland was.
Ook in 1973 was Obbens coach van een Rayonale jeugdploeg met Peters als teambegeleider.
Obbens en Peters bleven vele jaren samenwerken.
Het toeval wil dat Jos Peters iets meer dan een jaar geleden overleed, op 2 december vorig jaar.
Vanaf 1978 werkten Obbens en Peters ook weer nauw samen.
In dat jaar was Jos Peters bestuursvoorzitter van Rayon West-Brabant en was Xaveer Obbens bestuurslid.
De andere bestuursleden toen waren Tonny van der Wouw als secretaris, Cor Slijk als penningmeester en Henk Ebbing als lid.
Dit vijftal leidde het Rayon tot en met 1981.
En zij vertegenwoordigden de twee meest actieve clubs van die tijd.
Obbens, Slijk en Ebbing waren lid van Jeka, Peters en Mevrouw Van de Wouw waren lid van Twins.
In 1980 kregen zij gezelschap van Hans Bakker en Cees Kolderie, die respectievelijk lid waren van HSC Tilburg en Alligators.
Competitieleider destijds was Bill van der Aa, die ruim 25 jaar de speelschema's maakte en overzag in dit Rayon.
Xaveer Obbens heeft altijd veel aandacht gehad voor jeugdopleiding.
In dezelfde periode (1978-1981) was hij voorzitter van de jeugdcommissie van het Rayon, waarin hij later gezelschap kreeg van Charles van der Meijs.
In 1981 is Obbens ook lid van de jeugdcommissie van Rayon Oost-Brabant/Limburg.
Na afloop van het seizoen 1981 fuseerden de Rayons West-Brabant en Oost-Brabant weer en dat werd het nieuwe Rayon Het Zuiden.
Jos Peters, Tonny van der Wouw en Xaveer Obbens namen afscheid als bestuurslid en werden benoemd tot Lid van Verdienste.
Het nieuwe Rayon stond onder voorzitterschap van Nico van der Vlugt, die al vele jaren actief was geweest in Rayon Oost-Brabant.
Cor Slijk, die voor beide Rayons de penningmeester was, keerde terug in het nieuwe Rayon-bestuur.
Hij zou 27 jaar lang de financiën behartigen.
Maar Xaveer Obbens keerde wel terug in een andere functie in 1982 en 1983 in Rayon Het Zuiden.
Doordat hij penningmeester was bij Jeka, had Obbens kennis van financiële zaken.
En zo maakte hij in 1982 en 1983 deel uit van de kascontrole-commissie, samen met Tonny van der Wouw, Hans Bakker en Harry Schotte.
Het was ook in deze periode dat Obbens één van de coaches was bij Twins.
Eerder, in 1977, had Xander al zitting gehad in dezelfde commissie, maar toen voor Rayon West-Brabant.
...Xaveer in 1997 toen hij stopte met...
...zijn meeste activiteiten bij Jeka...
(© Foto: Stadsarchief Breda/Dagblad De Stem/
Johan van Gurp) |
Naast zijn Rayonale activiteiten had Xaveer Obbens ook elf jaar zitting in de landelijke wedstrijdcommissie van de KNBSB.
Op het moment dat hij in 1979 commissielid werd, was Ronald Boot voorzitter en tevens lid van het KNBSB-bestuur, waarin hij de wedstrijdzaken behartigde.
Obbens was commissielid, samen met Chris Mast, Jan-Willem van der Horst en Bram Klijnsmit.
Van der Horst was de langdurige competitieleider in die jaren.
In 1980 volgde Obbens Mast op als secretaris van de commissie en bleef dat tot en met 1989.
In 1982 volgde Rob Hoogkamer Boot op als voorzitter.
Ook Hoogkamer was toen lid van het KNBSB-bestuur en was tevens voorzitter van het toenmalige (nieuwe) sectiebestuur honkbal.
In zijn elf jaar in deze commissie werkte Obbens nauw samen met Van der Horst.
In 1985 keerde Boot terug in de commissie als opvolger van Klijnsmit.
Nadat hij de secretaris-functie had overgegeven aan Obbens, bleef Chris Mast nog vijf jaar lang commissielid.
Hij werd in 1985 opgevolgd door Joop Maalsté.
In hetzelfde jaar werd Lex Rimini toegevoegd als zesde lid.
Xaveer Obbens bleef honkballen en softballen bij Jeka tot eind jaren zeventig, in latere jaren op een lager niveau.
Zoals gezegd werd hij ook één van de coaches, maar hij was ook penningmeester van de vereniging en jarenlang was hij wedstrijdsecretaris.
In 1973 begon Xaveer met de administratieve zaken rondom het wedstrijdgebeuren van de teams van Jeka, dat in de loop van de jaren zestig ook een softbal-afdeling had gekregen.
Xaveer werd wedstrijdsecretaris voor zowel de honkbal- als de softbal-afdeling.
Vanaf 1973 vervulde Xaveer deze functie tot en met 1996, met uitzondering van 1992-1994 toen hij 'slechts' het honkbal en mannen-softbal behartigde.
Maar in 1995 en 1996 overzag hij ook weer het vrouwen-softbal.
Overigens was ook Xaveer's echtgenote Anja vanaf de jaren zestig zeer actief voor de club.
Net als Xaveer was ook zij een stuwende kracht.
Zo was zij in de jaren zeventig en tachtig druk bezig met onder meer de peanutbal-afdeling.
In 1975-1978 was Xaveer Obbens ook verenigings-secretaris, waarna hij werd opgevolgd door John Michielsen, die ook een honkbal-teamgenoot was.
Toen Xaveer het secretariaat overnam was hij de opvolger van de vader van Léon Krijnen, die op zijn beurt de opvolger was van Charles van der Meijs.
Zoals al geschreven, Krijnen en Van der Meijs waren eveneens honkbal-teamgenoot van Xaveer en later schreven beiden verslagen over honkbal en softbal in Dagblad De Stem.
Krijnen honkbalde ook in de Hoofdklasse voor OVVO en Amstel Tijgers, terwijl Van der Meijs ook deel heeft uitgemaakt van het KNBSB-bestuur.
Vanaf 1981 was Greetje Manders vele jaren secretaris van Jeka.
Begin 1997 besloot Xaveer Obbens te stoppen met de meeste van zijn club-activiteiten na 38 jaar actief te zijn geweest in het Bredase honkbal.
Hij werd toen benoemd tot Erelid van Jeka.
Jan Lensselink, voorzitter van wat toen District Zuid was, reikte Obbens het Bondsonderscheidingsteken van de KNBSB uit voor zijn vele bijdragen aan de ontwikkeling van het honkbal in Noord-Brabant.
Maar Xaveer bleef natuurlijk wel nog betrokken bij verschillende activiteiten van Jeka.
Vanaf 1997, nu hij geen wedstrijdsecretaris meer was, vervulde Xaveer nog enige jaren de taak van consul voor de vereniging.
Zo bleef hij het aanspreekpunt van Jeka voor andere verenigingen en scheidsrechters met bijvoorbeeld de vraag of een wedstrijd wel of geen doorgang vond vanwege weersomstandigheden.
...Eén van Léon Krijnen's favoriete foto's...
...Op 9 juli 1978 wordt Xaveer Obbens begroet na het slaan...
...van een walk-off homerun voor Jeka tegen Twins...
(© Foto: Stadsarchief Breda/Dagblad De Stem/Johan van Gurp) |
In zijn In Memoriam op zijn website schreef voormalig teamgenoot Léon Krijnen:
,,Xaveer was de onmisbare wedstrijdsecretaris die aan de hand van de schema’s van de bond opstellingen, aanvangstijden, scheidsrechters en beschikbare velden in elkaar puzzelde, en de chauffeurs voor de uitwedstrijden indeelde.
Die zorgde dat er voldoende ballen en knuppels waren, body protectors, scheenbeschermers, sleutels, consumptiebonnen voor de scheidsrechters.
Toernooien en trainingskampen, mix en veteranen, als Xaveer het geregeld had, dan was het geregeld, tot in de puntjes.
Hij had een wonderbaarlijk geheugen: hij kende alle telefoonnummers, van clubs en secretariaten, van spelers en scheidsrechters, uit zijn blote hoofd.
In de jaren zeventig en tachtig werd bij hem op de zolder iedere zondagavond de weekberichten en het clubblad geschreven en gestencild.
Xaveer stond op met Jeka, en ging naar bed met Jeka.
Hij had een groot gevoel voor humor, en hield van een mooie roddel op zijn tijd.''
Krijnen, die eveneens al langdurig actief is voor Jeka, schrijft verder:
,,Mijn favoriete foto van Xaveer is die waarop hij over de uitgerolde rode loper op de thuisplaat feestelijk ingehaald wordt.
Het is zondag 9 juli 1978 en hij heeft net de winnende homerun geslagen.
Ook nog tegen onze favoriete vijanden, Twins.
Dat ie daar vanaf 1982 ook nog een paar seizoenen trainer-coach is geweest, die jeugdzonde hebben we hem allang vergeven.
Prachtig, die foto met die Oosterhoutse koppies op onweer.
Nog mooier was die homerun uit tegen NADO, op die net zo goede als arrogante pitcher, die iedereen haatte.
Op de mooist denkbare manier promoveerden we in Rotterdam, in het hol van de leeuw, naar de eerste klasse.
In de negende inning van de laatste wedstrijd van een lang seizoen.
Met twee man uit, twee punten achter, twee honken bezet, op volle bak, twee slag en drie wijd sloeg Xaveer die verre, legendarische homerun.
Game over, kampioen en gepromoveerd.''
Xaveer Obbens hield van lachen en gezelligheid.
En dan vooral samen met zijn vele honkbal- en softbal-vrienden en kennissen op het complex van Jeka.
Zijn Jeka.
De webmaster van Grand Slam * Stats & News condoleert Xaveer's vrouw Anja, dochter Monique, overige familie en vrienden en wenst hen veel sterkte met dit grote verlies.
(22 december)
(Met dank aan Xaveer's zus Marie-Annette voor aanvullende informatie en aan Léon Krijnen voor zijn toestemming voor het gebruik van de foto's plus eveneens aanvullende informatie)
|
