(Tekst: Marco Stoovelaar; Foto's: Robur '58 & Marco Stoovelaar)
IN MEMORIAM
...Joes Gewald...
(1933 - 2024)
(© Foto: Robur '58) |
 Robur '58 club-icoon en voormalig scheidsrechter/beoordelaar Joes Gewald overleden
English
 APELDOORN -
Joes Gewald, die een zeer herkenbaar club-icoon was van de Apeldoornse honkbal- en softbalvereniging Robur '58, is op donderdag 22 februari op 90-jarige leeftijd overleden.
Joes Gewald was sinds het begin van de jaren zeventig nauw betrokken bij Robur '58, maar is ook actief geweest bij het eveneens Apeldoornse WSB.
Naast dat hij een zeer actief verenigings-vrijwilliger was, is hij ook bijna 20 jaar honkbal- en softbal-scheidsrechter geweest, voornamelijk in het Rayon, maar ook een paar seizoenen op landelijk niveau
Ook was hij ruim tien jaar beoordelaar.
Joes Gewald werd geboren op 15 juni 1933 in Arnhem, maar was meer dan vijftig jaar nauw verbonden aan de Apeldoornse vereniging Robur '58 en was later ook betrokken bij WSB.
Sinds 1966 werkte hij 33 jaar voor de Eastman Kodak Company, dat was gevestigd in de regio Utrecht.
Toen Joes Gewald lid werd bij Robur '58 ging hij deel uitmaken van een vereniging die zich ontwikkelde in een bijzonder actieve club, vooral in het oosten en het midden van het land.
Zo organiseerde Robur '58 sinds 1989 bijvoorbeeld vele edities van de Apeldoorn Baseball Series, een internationaal jeugdtoernooi, dat later werd uitgebreid met een softbaltoernooi.
Zes jaar geleden stopte de vereniging met deze toernooien.
Bij Robur '58 was Joes Gewald al snel betrokken bij allerlei club-activiteiten.
Hij werd lid van verschillende commissies, leidde de vereniging verschillende jaren als voorzitter en was de langdurige en entertainende Public Address Announcer bij de thuiswedstrijden van het honkbalteam van Robur '58, maar ook tijdens de hiervoor genoemde toernooien.
Joes zou vele seizoenen de voornaamste announcer van de club blijven.
Toen hij stopte met zijn omroepwerkzaamheden bleef Joes zijn opvolgers begeleiden.
Eén van hen was de getalenteerde en enthousiaste Vilmos Pluim, die ook presentator was van een paar lokale, digitale programma's.
Helaas overleed Vilmos onverwacht tijdens een vakantie in Zwitserland in augustus 2008 op slechts 20-jarige leeftijd.
Joes heeft ook vele jeugd-honkbalteams gecoached.
Een andere bekende jeugdcoach bij Robur in vele jaren was Dick de Vries, de vader van de latere Hoofdklasse- en Nederlands Team-pitchers Carel de Vries en Eric de Vries.
Door al zijn activiteiten werd Joes een bekende verschijning op de Apeldoornse velden en de omliggende regio.
Maar later werd hij ook bekender op andere velden, doordat hij vele jaren ook nog eens scheidsrechter is geweest.
Robur '58 werd één van de grootste en succesvolste verenigingen in de regio en speelt de thuiswedstrijden op Sportpak 'Orderbos', één van de fraaiste complexen in het land.
De vereniging speelt sinds 1972 op deze locatie en verhuisde naar dit nieuwe onderkomen kort nadat Joes zich bij de club had aangemeld.
Sinds dat moment in begin jaren zeventig werd Joes Gewald één van de vele actieve leden die de vereniging door de jaren heen had, zoals bijvoorbeeld Aad Laurens, Joop van Hattem, Egbert van der Sluis, Reinhold Jahn, Annie Kerkhof, Jeroen Bockweg, Hennie de Roos, Jacob Brons, Wil van Beek, Gerard van Beek, Jan Grefhorst, Hans Kunnen en Jan Kuipers.
De laatste volgde Gewald later op als voorzitter.
Halverwege de jaren tachtig was Reinhold Jahn, die in 2005 op de veel te jonge leeftijd van 54 jaar overleed, één van de initiatiefnemers voor de realisering van de Apeldoorn Baseball Series, waarvan de eerste editie plaatsvond in 1989.
Het toernooi eindigde in 2018 na dertig edities.
Sinds halverwege de jaren tachtig was Annie Kerkhof (die in november 2022 overleed) een zeer actief bestuurder als secretaris van de vereniging.
In de jaren die volgden begon Robur '58 ook steeds nauwer samen te werken met WSB, waar Henny Jansen enige jaren voorzitter was.
Later werd Jansen voorzitter van Rayon Het Oosten.
Andere bekende actieve leden van WSB door de jaren heen waren Henk Kip, Jan van 't Ende en Enno Diekema.
Andere actieve persoonlijkheden in deze jaren in Rayon Het Oosten waren onder meer Jan van de Vegte, Leo Groen, Jesse Maduro, Hennie Brand, Jan van der Molen, Wibo de Boer en Ad Roos.
...Het honkbalbeeld op het thuiscomplex...
...van Robur '58 in Apeldoorn...
(© Foto: Marco Stoovelaar) |
Naast zijn vele club-bezigheden is Joes Gewald ook geruime tijd wedstrijd-official geweest.
Hij was bijna 20 jaar honkbal- en/of softbal-scheidsrechter tussen 1975 en 1995 met uitzondering van twee seizoenen.
In zijn eerste zes seizoenen als umpire leidde Gewald zowel honkbal- als softbalwedstrijden in wat toen Rayon Het Oosten was.
Onder zijn umpire-collega's in die jaren op Rayonaal niveau waren onder meer Hennie Brand, Vincent Hazel, Rob de Jong, Henk Meerleveld, Jan van der Molen, Leo Poorthuis en Piet van Rossum.
Uit deze groep werden Hazel en Meerleveld later scheidsrechter in de Hoofdklasse Honkbal.
In 1980 werd Joes Gewald voorzitter van de Scheidsrechterscommissie van Rayon Het Oosten.
Hij leidde deze commissie drie jaar, waarna hij in 1983 lid was na te zijn opgevolgd door Henk Meerleveld.
Andere commissieleden waren onder meer Piet van Rossum (secretaris), Mario Figaroa en Egbert van der Sluis.
De laatste werd later lid van het Bondsbestuur en behartigde een aantal jaar de softbalzaken, maar ook de breedtesport.
In 1981 en 1982 was Joes Gewald honkbal-scheidsrechter op landelijk niveau, maar in 1983 keerde hij weer terug naar het Rayon.
In dat seizoen, net als in 1984, was hij scheidsrechter bij softbalwedstrijden.
Hierna leidde Joes weer alleen honkbalwedstrijden in het Rayon in de periode 1985-1989.
Onder zijn nieuwe umpire-collega's in het Rayon sinds 1983 waren John Beltman, Enno Diekema, Vincent Figaroa, Henny Jansen, Hans Leenen, Ben van Meerkerk, Gilbert Peloz, Henk Reuvekamp, Rob van Rossum, Egbert van der Sluis, Cor Veraar en Loek Winkeler.
Uit deze groep werden Beltman, Jansen en Leenen later umpires in de Hoofdklasse Honkbal.
Beltman, die in 1990 debuteerde in het Rayon, is één van de huidige Hoofdklasse-umpires.
Peloz, Reuvekamp, Van Rossum en Veraar zouden allen in latere seizoenen wedstrijden leiden in de Hoofdklasse Softbal.
Joes Gewald stopte aanvankelijk als scheidsrechter na afloop van het seizoen 1989, maar hij kwam toch weer terug en voegde nog eens vier seizoenen (1992-1995) toe in zowel honkbal als softbal.
Dat deed hij in District Oost, dat in 1992 was ontstaan na een samenvoeging van de Rayons Het Oosten en Midden-Nederland.
Hoewel hij daarna stopte, trok Joes in de erna volgende jaren toch nog regelmatig zijn umpire-kleding aan om jeugdwedstrijden van zijn club Robur '58 te leiden, wat hij nog tot op hoge leeftijd deed.
Sinds 1991 was Gewald ook één van de landelijke scheidsrechter-beoordelaars (die tegenwoordig ook wel technisch commissioner worden genoemd), een functie die hij tot en met 2003 uitoefende.
In deze dertien seizoenen waren andere bekende beoordelaars (sommige een paar jaar, anderen langer) onder meer Erick Barkhuis, Paul Bokern, Cees Bouterse, Willem Broertjes, Jos de Champs, Nico Dalmulder, Henk Ebbing, Gerben Hardeveld, Joop van Hattem, Vincent Hazel, Ton Hout, Bram Klijnsmit, Fred de Kramer, Henk Meerleveld, André Schrijber, Gerrit Sluijters, Piet Sterk, Coen Stoovelaar, Wil Tessers, Karel van Veen, Joop van Wendel de Joode en Henk Wolffenbuttel.
Uit deze groep zijn Bokern en Sterk nog altijd actief als beoordelaar/commissisoner.
...Joes Gewald bleef tot op hoge leeftijd bij...
...Robur '58 jeugdwedstrijden leiden...
(© Privé-foto) |
In zijn eerste twee jaar als beoordelaar (1991-1992) was Joes ook beoordelaar in het Rayon.
Andere Rayonale beoordelaars waren toen onder meer Gerrie Jansen-van Drunen, Henk Meerleveld, Hennie de Roos, Piet van Rossum en Loek Winkeler.
Uit deze groep is Hennie de Roos scheidsrechter geweest in de Hoofdklasse Softbal, terwijl Gerrie Jansen-van Drunen, de moeder van Henny Jansen, enige seizoenen official scorer is geweest in de Hoofdklasse.
In een uitgebreid In Memoriam op hun facebook-pagina herdenkt Robur '58 Joes Gewald en memoreert dat hij, volgens de club-archieven, in 1971 voor het eerst betrokken raakte bij de vereniging als donateur.
Robur '58 vervolgt: In latere jaren was hij bij onze club: voorzitter, clubhuis-commissielid en ‘Mister speaker’ bij de wedstrijden van honkbal-1 en natuurlijk de Series.
In het In Memoriam stelt Robur '58 dat Joes Gewald een verdienstelijk musicus was met podium-ervaring en van muziek hield, met een voorliefde voor de jazz-muziek.
Met deze achtergrond werd hij natuurlijk lid van de Evenementencommissie en zat hij al snel achter de microfoon bij de wedstrijden.
Tijdens de wedstrijden deelde hij zijn honkbalkennis met de toeschouwers, maar ook zijn favoriete muziek.
Doordat hij zijn eigen muziek-keuzes had, gingen spelers op een gegeven moment zelf (toen nog) bandjes en later CD’s met muziek meenemen om te draaien.
Nadat hij besloot te stoppen, plaatste hij een oproep in het clubblad van destijds: Gevraagd een speaker voor de thuiswedstrijden van honkbal-1 en andere evenementen als The Series.
De functie-eisen zijn: regelmatig aanwezig kunnen zijn, gebrek aan hoogtevrees (er was toen hoog in de backstop een veredelde boomhut in plaats van de huidige speakerstoren), beschaafd stemgeluid, onpartijdig, ook bij verlies, (en nu komt het) vrolijke muziek draaien en enige kennis van honkbal.
Zijn vaste begin bij de Series was vaak: “Dames en heren, hartelijk welkom op ons zonovergoten Robur ’58 terrein….”.
Dit alles zorgde er voor dat een nieuwe generatie jonge speakers opstond die de wedstrijden en de Series gingen begeleiden en vaak onder toezicht van Joes.
Robur's teruglik op het leven van Joes Gewald meldt ook nog dat hij in 2006 een hele scheidsrechters-cursus uitschreef, zodat elk jeugdlid ook kon scheidsrechteren.
Tevens wordt geschreven dat Joes graag en vaak over honkbal wilde praten.
Hij wist veel van de sport en wilde zijn liefde voor de sport graag met anderen delen.
De club zegt ook dat hij als voorzitter de groei en glorie van de vereniging Robur ’58 van nabij meemaakte.
In 1999 was hij lid van de “Evaluatiecommissie” om de bestuurlijke problemen het hoofd te bieden en toen ‘ronselde‘ hij Jan Kuipers, die de nieuwe voorzitter werd.
Robur '58 memoreert dat Joes bijzonder trots was op zijn familie en trots om zijn kleinkinderen te zien sporten, of dat nu bij Robur ’58 was of bij WSB.
Ondanks soms wat fysieke of gezondheidsproblemen bleef hij een regelmatig bezoeker van de velden van Robur '58 en WSB.
Robur '58 sluit het In Memoriam af met de volgende woorden:
,,Het honkbal-virus blijft in de familie leven en daarmee zal dat deel van Joes’ legacy nooit verloren gaan!''
De webmaster van Grand Slam * Stats & News condoleert Joes' familie en vrienden en wenst hen veel sterkte met dit grote verlies.
(1 maart)
|
