(Tekst: Marco Stoovelaar; Foto's: Marco Stoovelaar, Henk Seppen & Fred Versluis)
IN MEMORIAM
...Nol Houtkamp... (1929 - 2018) (Foto: Marco Stoovelaar) |
Iconisch softbal-coach en voormalig honkbal-international Nol Houtkamp overleden
English
HAARLEM -
Nol Houtkamp, lange tijd een iconische softbal-coach en een mentor voor velen is donderdagochtend (22 februari) vroeg op 89-jarige leeftijd overleden.
Hoewel hij een aantal seizoenen in de hoogste afdeling honkbalde en uitkwam voor het Nederlands Honkbal Team is Nol Houtkamp voor velen voornamelijk bekend als de succesvolle softbal-coach die hij vele jaren was.
Hij leidde vijftien jaar het Nederlands Softbal Team, was coach bij clubteams en heeft enorm veel gedaan voor de ontwikkeling van softbal in ons land in het algemeen.
Houtkamp, die in recente jaren werd geplaagd door gezondheidsproblemen, was Lid van Verdienste van de Koninklijke Nederlandse Baseball en Softball Bond.
Voor zijn vele (en succesvolle) bijdragen aan de softbalsport werd hij opgenomen in drie Halls of Fame.
De afscheids- en begrafenisplechtigheid zal plaatsvinden op woensdag 28 februari op de Algemene Begraafplaats aan de Bergweg 64 in Bloemendaal.
De plechtigheid begint om 10:30 uur, waarna aansluitend de begrafenis zal plaatsvinden.
Arnoldus Simon Houtkamp, die veel respect had als softbal-coach, werd geboren op 30 november 1928 en begon al op jonge leeftijd te honkballen.
Hij ging spelen als linkshandige werper en outfielder voor RCH en later bij Kinheim, EHS en ABC (speler/coach).
Met al deze teams speelde Houtkamp in de hoogste afdeling.
Met EHS (de voorloper van Haarlem Nicols) werd hij landskampioen in 1959 en 1962.
Na zijn debuut in het Nederlands Honkbal Team in 1953 als speler van RCH werd Houtkamp vanaf 1957 een basisspeler in Oranje.
In dat jaar speelde hij voor HCK (Kinheim) en maakte hij deel uit van de ploeg die de titel veroverde op het Europees Kampioenschap in Mannheim (toen West-Duitsland).
Na voor het seizoen 1958 te zijn verhuisd naar EHS was Houtkamp een outfielder in het Nederlands Team dat nog eens drie Europese titels in de wacht sleepte.
De ploeg was opnieuw het beste in 1958 (Amsterdam), 1960 (Barcelona, Spanje) en 1962 (Amsterdam).
Houtkamp nam ook deel aan de Global World Series in 1957 waarvoor Nederland als Europees kampioen was uitgenodigd.
Alle wedstrijden werden toen gespeeld in het stadion van Major League-team Detroit Tigers.
In 1961 nam hij met Nederland deel aan de allereerste editie van de Haarlemse Honkbal Week.
In totaal kwam Houtkamp uit in 24 officiële interlandwedstrijden voor het Nederlands Honkbal Team.
...Hall of Famers Janke Nijdam, Henk Keulemans (zittend),... ...Wim Oosterhof, Dries de Zwaan, Jan Dick Leurs, Nol Houtkamp... ...en Hamilton Richardson poseren samen tijdens het... ...Wereldkampioenschap Honkbal 2009 in Haarlem... ...toen Leurs werd opgenomen in de Nederlandse Hall of Fame... (© Foto: Marco Stoovelaar) |
In 1953 werden prijzen geïntroduceerd voor de beste spelers in de hoogste afdeling.
De Meest Waardevolle Speler, Beste Slagman en Beste Werper werden sindsdien geëerd met een gouden medaille.
Toen deze prijzen werden geïntroduceerd werd aanvankelijk bepaald dat alleen Nederlandse spelers hiervoor in aanmerking kwamen.
Dat werd een aantal jaren later gewijzigde, zodat ook buitenlandse spelers in de prijzen konden vallen.
In 1961 was Tom Campbell, een in Nederland gestationeerde Amerikaanse speler van UVV, Beste Slagman met een .382 slaggemiddelde.
Echter, de medaille voor Beste Slagman ging naar Nol Houtkamp, die de tweede Beste Slagman met een .350 gemiddelde.
Na afsluiting van zijn honkbal-loopbaan als speler ging Nol Houtkamp coachen.
In deze en volgende jaren was Houtkamp coach van honkbal en/of softbal-teams van Celeritas, Rood-Wit, SHELL, ABC en Kinheim.
In dezelfde periode werd Houtkamp gevraagd om trainingen te verzorgen van het Nederlands Softbal Team, zowel voor de jeugd als de seniorenploeg.
Nederlands Honkbal Team-spelers Gé Hoogenbos, Herman Beidschat en Boudewijn Maat hadden al enige tijd hetzelfde gedaan.
Beidschat en Maat waren de eerste coaches van de Nationale Softbal Ploeg in 1964-1965.
Nadat Jaap Visser de ploeg één seizoen leidde nam Hoogenbos de taak in 1967 over.
Houtkamp leidde Jong Oranje twee jaar, waarna hij in 1969 Hoofd Coach werd van het Nederlands Softbal Team en Oranje vijftien jaar zou blijven leiden (1969-1983), een record dat nog altijd staat.
In deze periode waren er veel 'eersten'.
In 1974 nam het Nederlands Team voor het eerst deel aan een Wereldkampioenschap (Stratford, USA).
Houtkamp was ook de Hoofd Coach toen Nederland deelnam aan het Wereldkampioenschap van 1978 in El Salvador en in 1982 in Taiwan.
In 1979 werd het allereerste Europees Softbal Kampioenschap georganiseerd en leidde Houtkamp Nederland naar de eerste titel.
Houtkamp was wederom succesvol in de volgende twee edities, want Nederland was ook weer Europees kampioen in 1981 en 1983.
Houtkamp en zijn Oranje-ploeg namen ook deel aan de eerste twee edities van de Haarlemse Softbal Week (1980, 1983).
In de meeste van zijn jaren als Hoofd Coach van het Nederlands Softbal team werd Houtkamp bijgestaan door Joop Schuitemaker, terwijl Bram van der Werf zijn Pitching Coach was in zijn laatste drie jaar.
Houtkamp was ook kort Assistent Coach van het Nederlands Honkbal Team.
Dat was in november-december 1973 toen hij Hoofd Coach Charles Urbanus Sr. assisteerde toen de ploeg deelnam aan het Wereldkampioenschap in Cuba.
In 1982 schreven Houtkamp en Oranje-speelster Els Spee een handboek over softbal, speciaal voor scholen en verenigingen.
Een nieuwe en aangevulde editie volgde in 1990.
...Nol Houtkamp gooit de ceremoniële... ...eerste bal tijdens de opening van het... ...Wereldkampioenschap Softbal 2014... ...in Haarlem... (© Foto: Henk Seppen) |
Na in november 1983 te zijn gestopt als Hoofd Coach van de Nationale Ploeg bleef Nol Houtkamp actief als coach.
Van 1984 tot en met 1986 was hij een aantal weken per jaar coaching-instructeur en adviseur in Spanje.
Begin 1984 werd hij hiervoor benaderd door de Koninklijke Spaanse Honkbal en Softbal Bond om hen te helpen de kwaliteit van het softbal in het land te verbeteren.
Houtkamp ging ook clubteams coachen.
Zo was hij de coach was de softbalploeg van Tweede Klasser The Herons in 1984-1985 en verzorgde hij trainingen voor jeugdspeelsters van UVV in 1985.
In de wintermaanden van 1985-1986 leidde Houtkamp de trainingen van het Hoofdklasse-honkbalteam van Kinheim, waarna hij in 1988 de softbaploeg van deze Haarlemse vereniging onder zijn hoede had.
Hierna werd Nol Houtkamp aangesteld als Hoofd Coach van de Nationale Ploeg van België.
Tijdens het Europees Kampioenschap van 1990 in Genua (Italië) leidde Houtkamp België naar een historische 1-0 overwinning tegen Nederland.
België eindigde op de tweede plaats achter Nederland en voor het op de derde plaats geëindigde Italië.
Het zilver in 1990 is nog altijd het beste Europese resultaat van de Belgische Softbal Ploeg.
Na zijn activiteiten in België bleef de ervaren coach zijn kennis delen met vele teams en verzorgde meerdere clinics.
In hiernavolgende jaren keerde hij terug naar clubcoaching en leidde drie softbalteams in de Hoofdklasse, namelijk TYBB, DSC '74 en Amsterdam Pirates.
Hij bleef actief als coach en adviseur tot op hoge leeftijd.
In 2011, toen hij 82 jaar was, verzorgde hij de trainingen van het softbalteam van RCH-Pinguïns, de vereniging waar hij zijn honkbal-loopbaan was begonnen.
Hierna stopte hij, ook omdat zijn gezondheid wat minder werd.
Echter, hoewel hij niet meer actief was bleef Nol Houtkamp een zeer regelmatige bezoeker van voornamelijk softbalwedstrijden in de Haarlemse regio, maar ook wel honkbalwedstrijden.
Hij zat steevast op een plek achter de backstop en volgde de wedstrijden van DSS, Kinheim, Olympia Haarlem, Sparks Haarlem en Terrasvogels.
Wanneer er internationale softbal-evenementen in Haarlem of Santpoort-Zuid werden georganiseerd op de velden van Sparks Haarlem en Terrasvogels was Nol Houtkamp dagelijks op de velden te vinden.
Hij was ook een dagelijkse bezoeker tijdens Haarlemse Honkbal Weken.
Op die dagen genoot hij van het samenzijn met veel van zijn oud-speelsters en/of coaches met wie hij samenwerkte en deelde zijn meningen met iedereen.
Die meningen konden zowel positief als negatief zijn, want Houtkamp schroomde niet zijn persoonlijke mening te geven.
In augustus vorig jaar woonde hij nog de meeste wedstrijden bij van het toernooi om de European Premiere Cup op het veld van Sparks Haarlem.
Voor zijn vele bijdragen aan de softbalsport kreeg Nol Houtkamp verschillende onderscheidingen.
In maart 1980 werd hij benoemd tot Lid van Verdienste van de Koninklijke Nederlandse Baseball en Softball Bond (KNBSB).
In 1983 werd hij de eerste Nederlander die werd opgenomen in de Hall of Fame van de International Softball Federation.
Acht jaar later werd Houtkamp lid van de Hall of Fame van de European Softball Federation.
Op 10 september 2005 werd Nol Houtkamp officiëel opgenomen in de Hall of Fame van het Nederlands Honkbal en Softbal Museum.
...Nol Houtkamp in gesprek met zijn kleinzoon Jason... ...tijdens de KNBSB Stars Awards in 2016 waar... ...hij de Nol Houtkamp Award uitreikte... (© Foto: Fred Versluis) |
In 1999 introduceerde de KNBSB een prijs die vanaf dat moment zou worden uitgereikt aan personen die een belangrijke rol hebben gespeeld in de ontwikkeling van softbal.
De onderscheiding werd vernoemd naar Houtkamp.
De eerste ontvanger van de Nol Houtkamp Award in 1999 was zijn voormalige Pitching Coach Bram van der Werf.
Andere winnaars daarna waren softbal-coaches Jan en Ria van der Molen (2000), Iet Barnhoorn (2001), Jan Kouwenhoven (2003), André Prins (2005), Herman Thomas (2006), Hans Arends (2007), Jaap Braakman (2008), René Roovers (2009), Piet Pannen (2010), Kees van Vegten (2011), Berend Mannessen (2012), Annie Hekker (2013), Fred Remmers and Bart van Knegsel (2014), Mary-Ann Hatt (2015) en Jeroen van de Wiel (2016).
In oktober vorig jaar ging de Award naar Bert Loggen en Carolien Stadhouders, die veel hebben gedaan voor de ontwikkeling van het scheidsrechteren in het softbal.
De Award werd niet uitgereikt in 2002 en 2004.
Meestal was het Nol Houtkamp zelf die prijs persoonlijk uitreikte.
Na het seizoen 2007 fuseerden softbalclubs DSC '74 en TYBB en werden Olympia Haarlem.
Vanaf het seizoen 2008 speelde de nieuwe vereniging op een nieuwe locatie, die naar Nol Houtkamp werd vernoemd.
Het werd één van de favoriete plekken van Houtkamp voor het bekijken van softbalwedstrijden.
Op het naar hem vernoemde sportpark gooide Nol Houtkamp de ceremoniële eerste bal tijdens de Openingsceremonie van het Wereldkampioenschap Softbal toen het evenement werd georganiseerd in Haarlem.
Het was de eerste keer dat het mondiale evenement in Europa plaatsvond.
Nol Houtkamp, die meestal een glimlach op zijn gezicht had, was een kleurrijke persoonlijkheid, gerespecteerd en geliefd door velen en zal zeker worden gemist.
Nol's zoons Andy en Bruce gingen ook honkballen en softballen.
Andy werd later radio/TV-commentator.
Andy's zoon Jason is een Public Address Announcer tijdens de thuiswedstrijden van het honkbalteam van Hoofddorp Pioniers.
De webmaster van Grand Slam * Stats & News condoleert Andy, Bruce en Jason en verdere familie en wenst hen veel sterkte met dit grote verlies.
(22 februari)
|