(Tekst: Marco Stoovelaar; Foto's: Roger Mäkel & Marco Stoovelaar)
IN MEMORIAM
...Frans Mäkel... (1942 - 2021) (© Foto: Roger Mäkel) |
Mede-oprichter en club-icoon van Thamen, voormalig Bondsbestuurder Frans Mäkel overleden
English
UITHOORN -
Frans Mäkel, die een lange multifunctionele loopbaan heeft gehad in honkbal en softbal, is op zaterdagmiddag (15 mei) op 79-jarige leeftijd overleden.
Door de jaren heen is de heer Mäkel zeer actief geweest voor honkbal- en softbal-vereniging Thamen in Uithoorn, waarvan hij één van de mede-oprichters en vele jaren bestuurslid was.
Hij werd één van de club-iconen en stond bekend als 'Mr. Thamen'.
Hij heeft ook zitting gehad in het bestuur van de Koninklijke Nederlandse Baseball en Softball Bond (KNBSB) en in meer recente jaren was hij bestuurslid bij Amsterdam Pirates.
Frans Mäkel is actief in zowel honkbal, vrouwen-softbal als mannen-softbal.
Het is een triest jaar voor de Nederlandse honkbal- en softbal-gemeenschap, want helaas hebben we in recente maanden afscheid moeten nemen van een aantal bekende en gerespecteerde persoonlijkheden, waaronder drie Hall of Famers:
Pitching-legende, oud-intenational en Hall of Famer Han Urbanus (5 februari, 93 jaar), Amsterdam Pirates mede-oprichter en Hall of Famer Loek Loevendie (6 februari, 88 jaar), Trail Blazers-oprichter en voormalig KNBSB-bestuurslid Dick Bliek (21 februari, 75 jaar), oud-international en voormalig softbal-coach Piet de Nieuwe (8 maart, 88 jaar), internationaal honkbal-umpire Antoine Loock (22 maart, 46 jaar), DSS-icoon en softbal-promoter Hélène Angermann (25 maart, 63 jaar), voormalig official scorer and competitie-functionaris Fiet Aussen (29 april, 92 jaar), voormalig ESF-President, KNBSB-bestuurslid en Euro Stars-voorzitter André van Overbeek (4 mei, 71 jaar) en voormalig KNBSB-bestuurslid, Hall of Famer en Kinheim-icoon Wim Oosterhof (4 mei, 93 jaar).
Zij zijn allemaal stuk voor stuk bijzonder actief geweest in het honkbal en softbal, niet alleen op club-niveau of als (Bonds)bestuurder, maar voor de sporten het algemeen.
Helaas betekent het overlijden van Frans Mäkel ook de vierde keer in een korte periode dat zijn club Thamen afscheid moet nemen van een geliefd lid.
Op 27 februari overleed Rob Huibregtsen onverwachts op 68-jarige leeftijd.
Hij was een voormalig speler, bestuurslid, commissielid, coach en groundskeeper en deed nog veel meer voor de club.
Op 15 maart overleed oud-speler en voormalig lid van de technische commissie Michel Schotman onverwachts op 57-jarige leeftijd.
En op 19 april moest de vereniging afscheid nemen van Kees Schouten, Sr. (79), die sinds het einde van de jaren zestig speler en coach is geweest.
Eind jaren zeventig assisteerde hij toenmalig Hoofd Coach Maurice Cranston bij de honkbal-hoofdmacht van de club.
Frans Mäkel werd geboren op 1 februari 1942 in Almelo, waar ook zijn oudere broers Henk en Jan werden geboren.
Hoewel zij aanvankelijk opgroeiden in deze plaats in oosten van het land werd de familie Mäkel vanaf het begin van de jaren zestig bijzonder actief in Uithoorn.
Elke vereniging heeft iemand die een speciale betekenis heeft.
Of dat nou een (mede-)oprichter is of iemand die vele jaren aan de vereniging verbonden is geweest.
Frans Mäkel was zeker die bijzondere persoon voor Thamen.
Door de jaren heen heeft Frans enorm veel gedaan voor deze vereniging in Uithoorn, ten zuiden van Amsterdam.
Een paar weken na zijn 20e verjaardag was hij één van de oprichters van de club op 16 februari 1962, samen met ondermeer Klaas Depping.
De speellocatie van de vereniging ligt in het kleine dorpje De Kwakel, dat deel uitmaakt van de gemeente Uithoorn.
De club werd Thamen genoemd naar een oude heerlijkheid en kerkdorpje uit de 16e/17e eeuw, dat op de plek lag waar de vereniging zou gaan spelen.
Thamen was in 1818-1820 een zeldstandige gemeente, die daarna deel ging uitmaken van Uithoorn.
...Een geconcentreerde Frans Mäkel tijdens... ...de Men's Baseball Senior World Series... ...in 1994 in Phoenix, Arizona (USA)... (© Foto: Marco Stoovelaar) |
Toen Thamen in 1962 werd opgericht was de eerste secretaris Ab Scheel, die eveneens veel heeft gedaan voor de vereniging, zoals het scheidsrechteren van vele wedstrijden.
In latere jaren werden ook anderen langdurige actieve Thamen-persoonlijkheden, zoals Henk van Rekum, Ans Schouten, Paul van Vliet, Lex Weeber en uiteraard langdurig voorzitter Lex Rimini.
En daarna Erik Schootemeijer, Jan van Tiel en Paul Moerman.
Frans Mäkel werkte met allen nauw samen.
Een aantal van deze club-persoonlijkheden waren ook actief in het toenmalige Rayon Amsterdam en promoten de honkbal- en softbalsport, zoals Van Vliet (publiciteit), Weeber (penningmeester) en Rimini (voorzitter/publiciteit), maar ook Frans Mäkel zelf.
Moerman werd later voorzitter van de Koninklijke Nederlandse Baseball en Softball Bond en ook Frans zou deel gaan uitmaken van het Bondsbestuur.
In het begin van de jaren tachtig was Frans Mäkel commissielid in Rayon Amsterdam.
In 1981 en 1982 was hij competitieleider honkbal en tevens coach van het Amsterdams Cadetten Team.
In dezelfde jaren, plus ook 1983, had Frans zitting in de commissie wedstrijd- en jeugdzaken voor honkbal en softbal in Amsterdam.
Die commissie stond onder voorzitterschap van Nico Smith en bestond verder uit Jannie Koot (secretaris), Wim van der Poel (penningmeester), Peter Schuler, Miel van Heuven, Herma Hodde, Piet Ladru en Frans Schreuder.
Een ander commissielid in deze drie jaar was Fiet Aussen, die op 29 april overleed.
Een ander zeer actief lid van Thamen in vele jaren was Erik Boland, die niet alleen honkbalde, softbalde en coachte voor de club, maar ook enige jaren bestuurslid is geweest.
Boland en Mäkel werden hechte vrienden, kenden elkaar zo'n vijftig jaar en werkten vele uren samen op het complex van Thamen.
Wat weinig mensen weten is dat Erik en Frans nog een grote hobby deelden, namelijk hun liefde voor het schaatsen.
Door de jaren reisden ze samen naar vele internationale Kampioenschappen.
Ook woonden ze een aantal lotingen bij en namen soms zelf deel aan deze lotingen.
Tot twee jaar geleden was Boland, die lange tijd ook een softbal-coach is geweest, voorzitter van Badhoevedorp.
Thamen ontwikkelde zichzelf in één van de meest succesvolle verenigingen in het Rayon Amsterdam.
Binnen vijf jaar na de oprichting in 1962 promoveerde het honkbalteam, met Frans als één van de spelers, naar de Eerste Klasse (toen de op één na hoogste afdeling) onder leiding van coach Gerrit Nanne.
...Het team van Kinheim dat deelnam aan... ...de Men's Baseball Senior World Series... ...in Los Angeles (USA) in de dug-out van... ...Los Angeles Dodgers in Dodger Stadium... ...Frans staat links; tweede van rechts... ...staat Bill Arce... (© Privé-foto) |
Frans Mäkel was vanaf het begin actief voor Thamen.
Eerst als speler, later als coach, commissielid, bestuurslid, voorzitter, organisator en nog veel meer.
In 1989 leidde hij als coach het interregionale jeugdteam van Thamen naar het landskampioenschap, een prestatie waarop hij bijzonder trots was.
Onder de spelers in dat team waren Frans Groot, Paul Moerman (jr.), Edwin Fokke, Matty van Ewijk en Roger Mäkel.
Naast de verschillende actieve persoonlijkheden in het bestuur en buiten het speelveld heeft Thamen ook verschillende getalenteerde spelers gehad, zoals de hierhoven genoemde spelers.
Groot, Moerman en Fokke zouden allen gaan uitkomen in de Hoofdklasse en in het Nederlands Honkbal Team.
Andere oud-spelers van Thamen die vele seizoen in zowel de Hoofdklasse als de Nationale Ploeg speelden waren Bill Groot en Hans van Renselaar.
Frans Groot, die een werper was, speelde ook een aantal seizoenen in de Minor Leagues in de organisatie van de Los Angeles Dodgers.
Zij speelden allemaal in jeugdteams die werden gecoached door Frans Mäkel op het gezellige veld van Thamen, dat in een bosrijk gebied ligt omgeven door weilanden.
Vanuit het clubgebouw moet je een bruggetje oversteken om bij het honkbalveld te komen.
Aan de andere kant van een rij bomen ligt het softbalveld.
Het was ook op deze locatie dat Thamen in 1974 een 24-uur recordwedstrijd speelde.
Samen met Erik Boland (en anderen) realiseerde Frans Mäkel een betegeld terras voor het clubgebouw, waar toeschouwers en bezoekers konden zitten, genietend van een hapje en een drankje en tegelijkertijd over het smalle watertje konden kijken naar de verrichtingen op het honkbalveld.
Eind jaren zestig speelde Frans zelf ook twee seizoenen in de Hoofdklasse voor HCAW.
Als speler van de Bussumse club had hij als teamgenoot ondermeer Maurice Cranston, Jan van Ewijk, Ade Fijth, Rob van der Gaast, Peter de Graeve, Wim Hageman, Julio Hazel, Rob Hoffmann, Leo Nagtegaal, Fred Remmers en Jan Schriek.
De ploeg stond onder leiding van coaches Aart Kruijs en Max Rietbergen.
Eind jaren tachtig ging Frans Mäkel weer honkballen in het veteranenteam van Kinheim in Haarlem, iets wat hij zo'n jaar of zes heeft gedaan.
In deze periode nam dit team ook deel aan de Men's Baseball Senior World Series in de USA.
Frans nam met Kinheim deel aan de World Series toen die werd georganiseerd in de regio Los Angels, California en in Phoenix en Peoria, Arizona.
In dit team speelden verschillende voormalige Hoofdklasse-spelers.
Toen de ploeg in Arizona was waren de teamgenoten van Frans Frank Breek, Wim Crouwel ,Jersey van Doornspeek, Hans van Driel Krol, Ed Halman, Peter Jager, Fokke Jelsma, Ton de Nijs, Rickey Placidus, Frank van der Putten, Jan Smidt, Dirk-Jan Tuijl, Bram Vermeer, Bart van der Voort en Ruud Zijlstra.
De wedstrijden van de Senior World Series in 1994 werden ondermeer gespeeld op de Spring Training-locatie van Major League-clubs San Diego Padres en Seattle Mariners.
In dat jaar was Simon Heemskerk de coach van de ploeg en was de auteur van dit verhaal de team-scorer.
In een eerdere editie, toen Kinheim deelnam in Los Angeles, werd de ploeg uitgenodigd voor een bezoek aan het immense Dodger Stadium, het stadion van Major League-club Los Angeles Dodgers.
De stadion-toer was georganiseerd door Bill Arce, die een lange band had met Nederland en met Kinheim.
Tijdens die trip maakten ook Poppe de Boer, Arie van Driel Krol, Han Prinsen en Jacques Reuvers deel uit van het team.
Nadat Frans was gestopt als honkballer raakte hij meer en meer betrokken in softbal.
Hij softbalde zelf al, maar ging ook de mannenploeg van Thamen coachen, iets dat hij halverwege de jaren negentig verschillende seizoenen heeft gedaan.
Na de ploeg te hebben gecoached bleef hij in de begeleiding nog actief als Team Manager.
In deze jaren was de mannen-softbalploeg van Thamen één van de beste teams in de Hoofdklasse.
In 2000 en 2002, met Mäkel als Hoofd Coach, werd Thamen landskampioen.
In 2002 domineerde de ploeg in de best-of-seven Holland Series tegen titelverdediger Storks.
In Game 5 kwam Thamen tot een overtuigende 11-0 shutout om de titel te veroveren.
In 2004 won Thamen de European Cup Winners Cup.
De ploeg bereikt ook de finale en eindigde op de tweede plaats in 2001 (European Cup) en 2005 (Cup Winners Cup).
Toen de ploeg het zilver won in 2001 werd het Europa Cup-toernooi georganiseerd op het complex van Thamen in Uithoorn.
...Het team van Kinheim dat in 1994 deelnam aan de... ...Men's Baseball Senior World Series in Phoenix, Arizona (USA)... ...Frans Mäkel staat vijfde van rechts... (© Foto: Marco Stoovelaar) |
Dat was de derde keer dat de vereniging gastheer was van het evenement na het evenement ook te hebben georganiseerd in 1993 en 1997.
Frans Mäkel was één van de stuwende krachten achter de organisatie.
Hij was zeer trots dat deze toernooein door zijn club konden worden georganiseerd en deed er alles om om er voor te zorgen dat alles goed verliep.
Tijdens deze evenementen was de auteur van dit In Memoriam één van de Official Scorers en Frans zorgde er elke dag voor dat we goed werden verzorgd, zoals het op tijd krijgen van maaltijden, maar ook het regelen van een werkruimte.
Vanaf 's morgens vroeg tot laat in de avond liep Frans constant rond tijdens het hele toernooi, terwijl hij ook nog het team van Thamen coachte.
Onder de spelers die in deze succesvolle jaren voor Thamen uitkwamen waren Carlito Adamus, Luigi Anasagasti, Dave Bell, Edwin Boekhouder, Erik Boland, Curtis Branson, Melvin Brown, Angelo Clemensia, Daniël Ende, Marlon Frolijk, Peter Hondius, Ton van Koeverden, Bob Kruijs, Enio Kwas, Roger Mäkel, Humphrey Martes, Tico Martis, Sherald Obispo, Arnold Peterson, Charley Plaate, Arjan Rector, Edwin Ripken, Tuti Rumai, Eric Schouten, Fred Stakelborough, René Veen, Steven Verbrugge, Tim Verbrugge en Arnold Whitfield.
Frans zette zichzelf ook een paar keer in als speler in een aantal wedstrijden in de seizoenen 1994, 1995, 1996 en 1998.
In deze jaren was Frans ook de consul en zorgde voor de speelvelden, verzorgde de publiciteit en was enige tijd wedstrijdsecretaris softbal.
In 1995 en 1996 was hij de interim-voorzitter van Thamen.
In deze jaren werden de financiële zaken behartigd door penningmeester Kees Schouten, die vorige maand overleed.
Hierna, in 1997-2000, leidde Frans de vereniging nog eens vier jaar als voorzitter, waarna hij werd opgevolgd door Jan van Tiel.
Wanneer er binnen de vereniging iets moest worden gedaan was het Frans die vaak de taak op zich nam.
En dat deed hij altijd voor passie en toewijding.
In dezelfde periode maakte Frans Mäkel ook deel uit van een aantal Bondscommissies.
In 1990 en 1991 had hij zitting in de financiële commissie, die werd voorgezeten door Jan Kort.
Andere leden waren ondermeer Wim Beukenkamp en Fred de Kramer.
In 1998 en 1999 had Frans zitting in de commissie jongenssoftbal met Peter van den Aart als voorzitter.
De andere leden in deze commissie waren ondermeer Bob Krijnen, Olga Lablans, Rinie Scheele en Willem Tuijn.
Het was deze commissie die een Jong Oranje Team voor mannensoftbal introduceerde met Erik Boland en Guus van Bon als coaches.
...Frans met oud-teamgenoot Fred Remmers tijdens... ...de festiviteiten rondom HCAW's 1,750e wedstrijd in... ...de Honkbal Hoofdklasse op 7 mei 2016 in Bussum... (© Foto: Marco Stoovelaar) |
Begin 2000 kondigde Frans Mäkel zijn afscheid aan als voorzitter van Thamen, omdat Bondsbestuurslid werd van de KNBSB.
In april van dat jaar werd hij verantwoordelijk voor het Top Softbal en overzag hij alle Nationale Teams, maar ook de landelijke competities.
Hij vervulde deze functie vier jaar, waarna hij niet verkiesbaar was tijdens de nieuwe verkiezingen in 2004.
De andere KNBSB-bestuurders in deze jaren waren Theo Reitsma (voorzitter), Frans Sodekamp (vice-voorzitter), Ruud van Zetten (secretaris/penningmeester, later breedtesport), Berry Eijgendaal (honkbalzaken), Charles van der Meijs (breedtesport), Frits Teuling (commerciële zaken), Lex van Zaane (commerciële zaken), Leo Smallegange (secretaris) en Theo Voorn (penningmeester).
In 2003 werden Kenneth Smit (vice-voorzitter, commerciële zaken) en Guus van Dee (honkbalzaken) bestuurslid.
Als bestuurslid voor softbalzaken had Frans Mäkel ook de commissie wedstrijdzaken softbal in zijn portefeuille en werkte daarin samen met Dries de Zwaan en Rinus Paardekooper.
Ook in zijn pakket zaten de protestcommissie en spelregelcommissie softbal.
Onder de leden van deze commissies waren Anne de Bruijne, Hans Hornstra, Albert Jung en Pieter van der Ploeg.
In de jaren dat Frans Mäkel de softbalzaken behartigde voor de KNBSB veroverde het Nederlands Mannen Softbal Team de Europese titel in 2003.
Hij reisde met de Nationale Mannen Ploeg ook meer naar het Wereldkampioenschap van 2004 in Nieuw-Zeeland en was ook aanwezig bij verschillende andere internationale evenementen van zowel de Nationale Vrouwen als Mannen Ploeg.
Toen zijn termijn van vier jaar als Bondsbestuurder van de KNBSB in maart 2004 eindigde keerde Frans Mäkel onmiddellijk weer terug in het bestuur van Thamen.
Hij was hierna weer voorzitter van de vereniging in 2004-2007.
Voor zijn vele activiteiten werd Frans in 2005 benoemd tot Erelid van Thamen.
Drie jaar eerder, tijdens het 40-jarig jubileum van Thamen, ontving Frans de Erepenning van de KNBSB voor zijn vele bijdragen aan de vereniging.
Kort nadat hij was gestopt als voorzitter van Thamen werd Frans bestuurslid bij Amsterdam Pirates en was zes jaar (2007-2012) penningmeester van de vereniging.
In die jaren organiseerde Pirates het Europees Softbal Kampioenschap op haar complex in 2007, waarna de club gastheer was van verschillende wedstrijden tijdens het Wereldkampioenschap Honkbal in 2009, gevolgd door de European Champions Cup Baseball Qualifier in 2011.
Voor zijn bestuurlijke bijdragen bij Pirates werd hij bij zijn afscheid als penningmeester in 2012 benoemd tot Lid van Verdienste.
Frans Mäkel heeft ook een aantal jaar zitting gehad in de Gemeenteraad van Uithoorn.
...Frans Mäkel met Dagmar Oudshoorn, Burgemeester... ...van Uithoorn, na te zijn geridderd in 2017... (© Foto: Roger Mäkel) |
Een hoogtepunt kwam op 26 april 2017 toen hij een Koninklijke Onderscheiding kreeg en werd benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau voor zijn vele activiteiten voor Thamen, binnen de Gemeente Uithoorn en Amsterdam Pirates.
Frans was niet het enige lid van de familie Mäkel die actief is geweest voor Thamen.
Zijn echtgenote Ellen was in het begin van de jaren tachtig enige tijd wedstrijdsecretaris voor zowel honkbal als softbal.
Zoon Roger speelde honkbal en softbal en werd later ook coach.
Roger speelde vele seizoen in het softbalteam van Thamen met wie hij landskampioen werd en de Europa Cup won.
Roger maakte ook lange tijd deel uit van het Nederlands Mannen Softbal Team.
Dochter Annemiek softbalde voor Thamen.
Frans' oudere broere Henk was vele jaren een (strenge) honkbal-scheidsrechter.
Zijn andere broer Jan honkbalde voor Thamen en is penningmeester van de vereniging geweest.
Frans' neef Fred en nicht Sonja (zoon en dochter van Jan) speelden beiden in de Hoofdklasse voor HCAW.
Fred in 1981, 1984-1986 en Sonja in 1986.
Fred, die ook uitkwam voor De Zuidvogels en Jong Oranje, was ook enige tijd Pitching Coach van het Nederlands Cadetten Team.
Helaas overleed Fred onverwachts op slechts 24-leeftijd in 1988.
Voor iemand die Frans Mäkel voor het eerst ontmoette leek hij misschien in eerste instantie wat nors.
Maar dat was zeker niet het geval, want hij had een groot gevoel voor humor, kon uitbundig en smakelijk lachen en hield van gezelligheid.
De auteur van dit verhaal maakte dat door de jaren heen zelf verschillende keren mee.
Zo bracht ik in 1994 vele plezierige uren door met Frans en Ellen tijdens de trip van de Kinheim-veteranen naar Phoenix.
Wandelend door de shopping malls of met een drankje in de hotel-bar of bij het zwembad en uiteraard praten over honkbal en softbal.
Frans, die werkzaam is geweest in het hotelwezen, wist wat hij wilde en ging discussies niet uit de weg.
In de voorbije jaren bleef Frans, uiteraard altijd samen met Ellen, een regelmatig bezoeker van de thuiswedstrijden van Amsterdam Pirates op Sportpark 'Ookmeer'.
In 2019 werd complex vernoemd naar Loek Loevendie met wie Frans een lange band heeft gehad, want beiden waren zeer actief voor hun respectievelijke vereniging en kwamen elkaar zodoende regelmatig tegen op en rond de velden.
Vanaf de tribune genoten Frans en Ellen van de sporten waar ze zo van hielden, honkbal en softbal.
Wanneer ze bekenden tegenkwamen was er altijd tijd voor een praatje en even samen lachen.
In de voorbije maanden werd Frans tijdens zijn ziekte liefdevol verzorgd door Ellen, die werkzaam is geweest in de verpleging.
Frans was een kleurrijke, gerespecteerde en geliefde persoonlijkheid die door velen zeker zal worden gemist.
De webmaster van Grand Slam * Stats & News condoleert Frans' vrouw Ellen, zoon Roger, dochter Annemiek, kleinkinderen en verdere familie en vrienden en wenst hen veel sterkte met dit grote verlies.
(16 mei)
(privé-foto's geplaatst met toestemming van de familie Mäkel)
|